Czasopismo Ziemia Kaliska

Michał Płociński

Nasze 20-lecie

W początkach maja 1957 roku, a więc okrągło dwadzieścia lał temu, ukazał się pierwszy numer „Ziemi Kaliskiej", wówczas miesięcznika regionalnego, którego twórcy — kilkunastoosobowe grono działaczy społeczno-kulturalnych i politycznych — oraz patronujące im Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu zapowiedzieli, iż pismo ma na celu pobudzanie wszelkich inicjatyw, inspirowanie działalności społecznej, kulturalnej, gospodarczej... W okresie dwóch lat z różnych bardzo powodów (m. in. trudności z uzyskaniem papieru, pieniędzy na pokrycie kosztów druku) pismo ukazało się dwanaście razy.

Red. Michał Płociński

W pierwszych miesiącach 1959 roku rozpoczęły się prace nad przekształceniem pisma i miesięcznika w dwutygodnik, nad innym ukształtowaniem jego profilu, pozyskaniem obsady etatowej... „Ziemia Kaliska" z podtytułem „regionalny dwutygodnik społeczno-kulturalny" ukazała się z datą 1 maja 1959 roku. Na łamach dwutygodnika oprócz dominującej w miesięczniku problematyki kulturalnej zaczęto szeroko omawiać zagadnienia rozwoju miasta i regionu, rozbudowy przedsiębiorstw przemysłowych, szkolnictwa, budowy nowych kopalń w rejonie Konina i Turku, rolnictwa. Wiele uwagi poświęcono też przygotowaniom do obchodu 1800-lecia miasta Kalisza. Po upływie dwóch lat, mimo ukształtowanego rynku czytelniczego, pismo ukazuje się właściwie dzięki dobrej woli ówczesnego dyrektora Kaliskiej Drukarni Akcydensowej Leona Wiśniewskiego, który chociaż każdorazowo zaklinał się, że do składania numeru nie przystąpi dopóki nie dostanie brzęczącej monety i tak na druk zezwala. Z opresji redakcję, a z kłopotów finansowych ówczesne Prezydia Miejskiej i Powiatowej Rady Narodowej w Kaliszu w 1961 roku ratuje Poznańskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa". Staraniem RSW „Prasa" „Ziemia Kaliska" w 1965 roku otrzymuje też status tygodnika.

Dlaczego tak się stało? Dlaczego zamiast pismo likwidować podnoszono jego rangę, zwiększano nakłady?...

Odpowiedź na to pytanie jest dość prosta. Od dwudziestu lat w zespołach redakcyjnych, chociaż zmieniały się one w swym składzie osobowym, znajdowali się ludzie którzy potrafili wychodzić na przeciw potrzebom miasta i regionu, zachęcać do podejmowania nowych prac dla dobra ogółu, krytykować opieszałych... Miesięcznik, prowadził batalię o reaktywowania głośnego dziś w całym kraju Kaliskiego Towarzystwa Muzycznego, ratowanie niszczejących zabytków, wydawanie prac utrwalających w pamięci wydarzenia sprzed lat (stąd najpierw 3 tomy „18 wieków Kalisza" a dalej „Rocznik Kaliski"). Dwutygodnik swymi publikacjami i podejmowany mi akcjami zasłużył aż na dwie nagrody: w 1962 roku nagrodę wojewódzką za zasługi w upowszechnianiu kultury a w 1963 r. nagrodę Urzędu Rody Ministrów za popularyzację problematyki rad narodowych. Tygodnik w swe 10-lecie, w 1967 roku, otrzymał Honorową Odznakę Miasta Kalisza, w 1975 roku medal „Za zasługi w rozwoju miasta i powiatu" przyznany przez Powiatową i Miejską Radę Na rodową w Turku a rok wcześniej, w 1974, jedną z najbardziej liczących się nie tylko w kręgach dziennikarskich „nagrodę zespołową za osiągnięcia w rozwoju pisma i za akcje prasowe" przyznaną przez prezesa RSW „Prasa — Książka — Ruch".

Jakie to akcie, jakie osiągnięcia? Wymienić wszystkich nie jestem w stanie. Może wystarczy, gdy powiem, że redakcja była współorganizatorem Kaliskich Spotkań Teatralnych, założenia Towarzystwa Kulturalnego Ziemi Kaliskiej, utworzenia Muzeum im. Marii Dąbrowskiej w Russowie, stworzenia galerii sztuki współczesnej... Od 15 lat redakcja jest organizatorem „Salonu Ziemi Kaliskiej", w ramach którego wysławili swoje prace nie tylko miejscowi plastycy ale także debiutanci i tok sławni ludzie jak W. Chomicz, Mieczysław Kościelniak, Sł. Mrowiński, Adam Młodzianowski, współorganizatorem zawodów strzeleckich i wyścigów rowerowych, rozgrywek piłkarskich drużyn podwórkowych i rajdów po Ziemi Kaliskiej. Spośród szeregu akcji gospodarczych warto wy mienić konkurs oszczędności materiałowej, na najlepszego racjonalizatora miesiąca, najlepszą uprawę łąk, handlowy znak jakości...

Na łamach naszego pisma systematycznie ukazywały się też pozycje służące nauczycielom i młodemu pokoleniu do poznawania historii własnego regionu, jego teraźniejszości i przyszłości. Przed powstaniem województwa były to „ballady kaliskie", obecnie są to wspomnienia działaczy ruchu robotniczego i weteranów walk o wyzwolenie spod hitlerowskiej okupacji, wreszcie tzw. prezentacje gmin i miast.

Od 12 lat działa też w redakcji poradnia społeczno-prawna obsługiwana bezinteresownie przez młodych prawników, spośród których wielu, jak np. A. Sip, J. Zawiślak, H. Keiling, Z. Kąkol, B. Szymankiewicz, Kazimierz Bosac i Józef Płuciennik zdążyło już „wydorośleć". Prawnicy ci każdego tygodnia udzielają 25—30 porad, nie licząc odpowiedzi na listy. To co wyżej powiedziałem, to tylko migawka, maleńki wycinek z króciutkiej, 20-letniej działalności pisma, z którym od złożenia pierwszych wierszy związana jest osoba Mieczysława Lenia, Zbigniewa Kantorskiego i niżej podpisanego, przez szereg lat kierującego pismem Bohdana Adamczaka, współpracujących z pismem od jego powstania Władysława Kościelniaka, Eligiusza Walczaka i Wacława Klepandego, nie wspominając już tych, którzy odeszli lub przepracowali wśród nas krótsze lub dłuższe okresy. Nie o wymienianie jednak chodzi. Zespół redakcyjny korzystając ze wszechstronnej pomocy wojewódzkiej instancji partyjnej, wszystkich wydziałów, szczególnie jednak Wydziału Pracy Ideowo - Wychowawczej, z inspiracji aktywu KG oraz KMiG jak również Czytelników dokłada starań, by wszystkie najważniejsze sprawy znajdowały odbicie na łamach „Ziemi Kaliskiej". Nie zawsze nam się to jednak udaje. Nie wiemy również czy do statecznie czytelna jest szata graficzna, czy dziennikarz piszący artykuł trafił w sedno sprawy... Chcielibyśmy żebyś cie o tym napisali, powiedzieli... Napisali bezpośrednio do redakcji a powiedzieli na spotkaniach jakie odbywać będziemy w początkach czerwca w kilkunastu zakładach pracy i miejscowościach województwa. Wasze krytyczne uwagi pomogą nam do lepsze go startu w następne 20-lecie.

Michał PŁOCINSKI

ZK nr. 20 (786), 14 maja 1977